بیست و سومین کنفرانس هیدرولیک ایران به میزبانی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی آغاز شد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه رازی، بیست و سومین «کنفرانس هیدرولیک ایران»، 30 آبان ماه 1403 به میزبانی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی آغاز به کار کرد.

در این همایش،  دکتر محمدنبی احمدی رئیس دانشگاه رازی ضمن عرض خوشامدگویی به میهمانان در سخنانی اظهار داشت: برخود لازم می‌دانم از اساتید، دانشجویان و پژوهشگرانی که از اقصی نقاط کشور که در این همایش حضور دارند، تشکر نموده و خیرمقدم عرض می‌نمایم.  

وی در ادامه در سخنانی اهمیت استفاده بهینه از منابع آبی را یادآور شد و افزود: کشورهای مختلف باتوجه به میزان منابع موجود خود از آب استفاده می‌کنند، برای نمونه کشور پرآبی مانند کانادا، تنها از پنج درصد منابع آبی خود استفاده می‌کند، درحالیکه میزان بهره‌برداری از آب در ایران با وجود کمبود جدی منابع آبی، بسیار بالاست و برنامه‌ریزی برای برداشت از منابع آبی در کشور ما باید بسیار علمی‌تر، پیچیده‌تر و به‌روزتر از کشورهای پرآب دیگر باشد.

دکتر احمدی بیان کرد: کشورهای دنیا به تناسب میزان استفاده از منابع آبی خود به چهار دسته تقسیم می‌شوند، گروه اول کشورهایی هستند که از یک تا ۲۵ درصد، گروه دوم از ۲۵ تا ۵۰ درصد، گروه سوم از ۵۰ تا ۷۵ درصد و گروه سوم از ۷۵ تا ۱۰۰ درصد منابع آبی خود استفاده می‌کنند. به کشورهایی که از ۵۰ تا ۷۵ درصد از منابع آبی خود استفاده می‌کنند، اصطلاحاً کشورهای دارای «استرس آبی» گفته می‌شود. ایران از این شرایط هم عبور کرده و ۸۰ درصد از منابع آبی خود را استفاده می‌کند.

وی با یادآوری اهمیت نقش آب و انرژی بیان کرد: در گذشته از تعبیر «استعمار کهن» استفاده می‌شد، به این معنا که کشورهای استعمارگر برای اینکه بتوانند یک کشور را تحت سلطه خود در بیاورند، به آن کشور حمله نظامی کرده و آن را تسخیر می‌کردند و بعدها متوجه شدند این اقدام نه تنها پرهزینه است، بلکه تنفر عمومی را به دنبال دارد، بنابراین به روش دیگری روی آوردند که به آن «استعمار نو» گفته می‌شد؛ در این روش آنها با تزریق افراد خودفروخته  به بدنه حاکمیت مقاصد خود را  دنبال می‌کردند، کما اینکه این موضوع در زمان پهلوی در دربار رایج بود. بعدها که این شیوه استعمارگران تاحدودی عیان شد، به سمت «استعمار فرانو» رفتند که پیچیده‌ترین شکل این استعمار در حوزه انرژی است.

رئیس دانشگاه رازی با بیان اینکه امروز درگیر پیچیده‌ترین جنگ در حوزه انرژی هستیم، گفت: بارزترین نمود این جنگ در حوزه آب و برق است، زیرا زمانی که در کشوری کمبود آب و برق اتفاق بیافتد، مردم به بدنه حاکمیت بدبین می‌شوند و اعتراضاتی را به دنبال خواهد داشت.

وی با تاکید بر لزوم بهره‌برداری مناسب از منابع آبی افزود: سال ۲۰۵۰ جمیعت جهان به حدود ۹ میلیارد نفر خواهد رسید و طبق برآوردها آن زمان حدود ۱.۵ میلیارد نفر از مردم جهان در فقر مطلق خواهند بود، به این معنا که این تعداد انسان اصلا غذا ندارند، بنابراین از هم اکنون جامعه جهانی باید برای آن زمان برنامه ریزی داشته باشد.

دکتر احمدی اولین قدم برای کمک به حل این مشکل را استفاده از ظرفیت علمی نخبگان و دانشگاهیان دانست و گفت: دو راهکار اصلی برای جلوگیری از تهدیدات این حوزه در کشور وجود دارد؛ یکی «هوشمندسازی» است که مقام معظم رهبری نیز روی آن تاکید دارند و اگر کشاورزی و استفاده از منابع انرژی را هوشمند کنیم، تا حدود ۳۵ درصد در مصرف منابع آبی و سرزمینی صرفه جویی کرده‌ایم.

وی یادآور شد: راهکار دیگر استفاده تلفیقی از منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی است، اینکه در هر جایی در حوزه آب دچار کمبود شدیم به سراغ آبهای زیرزمینی برویم ما را گرفتار می‌کند، بنابراین باید به صورت علمی و تخصصی به این مسئله ورود کرد و در نوع کشت و مقدار استفاده از منابع آبی سطحی و زیرزمینی تناسبی ایجاد کرد.

دکتر احمدی یادآور شد: دانشگاه رازی خوشبختانه دارای گروه‌های مهندسی آب و عمران با قدمتی نزدیک به 30 سال می باشد که خوشبختانه اغلب اعضای هیات علمی این گروه‌ها در کارگروه‌های مختلف در استانداری، شرکت‌های آب منطقه‌ای و آب و فاضلاب استان، سازمان جهاد کشاورزی و... نقش اتاق فکر این دستگاه‌های اجرایی را بصورت جدی بازی می‌کنند.

وی افزود: دانشگاه رازی افتخار همکاری با همکارانی را در مجموعه خود دارد که علم را با عمل ترکیب نموده و نقش آفرینی خود را در صنعت به ویژه صنعت آب استان به‌خوبی ایفا می‌کنند.

رئیس دانشگاه رازی در پایان با آرزوی موفقیت برای همگان افزود: اینجانب امیدوارم در آینده بازهم شاهد برگزاری چنین رخدادهایی در دانشگاه و به دنبال آن زمینه‌ساز پیشرفت ایران اسلامی عزیزمان باشیم.

در این همایش، دکتر مسعود حکمی رئیس انجمن هیدرولیک ایران در سخنانی، اظهار داشت: این کنفرانس در ۱۰ محور اصلی از قبیل سازه‌های هیدرولیکی از نگاه بهره برداری تلفیقی از آب‌های زیرزمینی و سطحی، هیدرولیک سازه‌های آبی باستانی، مهندسی رودخانه و هیدرولیک رسوب، هیدرولیک دینامیک و هیدرولیک محاسباتی، هیدرولیک جریان در محیط‌های متخلخل، تجهیزات و فناوری نوین در مهندسی رودخانه و آب، سازه‌های هیدرولیکی و هیدرولیک مدل‌های فیزیکی و آزمایشگاهی سازه‌های آبی و هیدرولیک و هیدرودینامیک محیط زیستی برنامه‌ریزی شده است.

رئیس انجمن هیدرولیک ایران از ارسال ۲۰۰ مقاله به دبیرخانه این کنفرانس خبر داد و گفت: پس از انجام داوری‌ها ۱۴۰ مقاله مورد پذیرش قرار گرفت که طی دو روز برگزاری همایش ارائه خواهند شد.

وی بااشاره به ناترازی آب، انرژی و محیط زیست در کشور گفت: این موضوع که بخشی از آن ناشی از تغییرات اقلیمی و بخش دیگر ناشی از نوع رفتار ما و عدم بهره گیری از علم اساتید و تجارب صنعتگران و پژوهشگران این حوزه است، کشور را با چالش‌هایی مواجه کرده است.

دکتر حکمی ادامه داد: امروز در کشور در برخی از مسائل مانند آب‌های زیرزمینی و آبهای سطحی دچار بیلان منفی شده‌ایم و در حوزه محیط زیست مشکلات بسیاری داریم که اگر برای آنها چاره اندیشی نشود، این مشکلات به نسل‌های آینده منتقل خواهند شد، نسلی که فرزندان خود ما هستند.

رئیس انجمن هیدرولیک ایران تأکید کرد: همه باید برای حل مشکل آب‌های زیرزمینی، آبهای سطحی و محیط زیست کشور پای کار باشند، اکنون وقت دلسردی نیست. ما مسئول اتقافاتی هستیم که تا به امروز افتاده و نسبت به آینده هم مسئول هستیم، بنابراین باید همه به هم کمک کنیم تا از این شرایط خارج شویم.

در این همایش دکتر طهماسب نجفی معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری کرمانشاه در سخنانی با قدردانی از دست اندرکاران این کنفرانس، با اشاره به گسترش خطر فرونشست زمین در برخی مناطق کشور اظهار داشت: نتیجه اقدامات گذشته و برداشت بی رویه آب‌های زیرزمینی، چالش فرونشست زمین را در کشور رقم زده است.

معاون استانداری کرمانشاه با بیان اینکه هم اکنون پنج استان کشور شامل تهران، اصفهان، فارس، خراسان رضوی و کرمان از نظر فرونشست زمین در وضعیت خطر قرار دارند، علت اصلی فرونشست زمین در ایران را برداشت بی رویه از آب‌های زیرزمینی برای مصارف کشاورزی عنوان و اظهار کرد: این مسئله نه تنها شهرها، بلکه حتی آثار تاریخی مانند میدان نقش جهان اصفهان و  تخت جمشید و نیز زیرساخت‌های حیاتی مانند فرودگاه‌ها و راه آهن را نیز در معرض خطر قرارداده است.

دکتر نجفی افزود: موضوع فرونشست زمین گریبان کرمانشاه را نیز گرفته، بگونه‌ای که در حال حاضر در دو شهرستان کنگاور و صحنه با خطر فرونشست مواجه هستیم و این موضوع نگرانی‌هایی را بوجود آورده است. 

وی در ادامه اشاره‌ای به وضعیت منابع آبی کرمانشاه داشت و  اظهار کرد: در حال حاضر رودخانه‌های دینور، خرم رود، گاماسیاب، مِرِگ، رازآور و قره سو حوزه‌های آبریز داخلی در کرمانشاه هستند.

دکتر نجفی در خصوص حوزه‌های آبریز خارجی در کرمانشاه نیز گفت: استان کرمانشاه جمعا با کشور عراق حدود ۳۷۱ کیلومتر مرز مشترک دارد که از این میزان ۱۱۵ کیلومتر به شکل مرز آبی است و دو رودخانه سیروان از پاوه و الوند از قصرشیرین وارد کشور عراق می‌شوند.

معاون استانداری کرمانشاه به وجود ۱۲ سد مخزنی در سطح استان با ظرفیت حدود یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون متر مکعب اشاره و اظهار کرد: در کنار ذخیره آب، یکی از مهمترین اهداف این سدها مهار سیلاب‌ها در استان است.

دکتر نجفی به وجود ۱۸ هزار حلقه چاه آب در سطح استان هم اشاره و خاطرنشان کرد: از این تعداد حدود یازده هزار حلقه چاه آب کشاورزی است که تنها پنج هزار مورد آنها به کنتور هوشمند مجهز شده‌اند. بعلاوه حدود پنج هزار حلقه چاه غیرمجاز نیز در سطح استان وجود دارد که پیامدهای بسیار منفی برای آبهای زیرزمینی استان داشته و باعث افت سطح این آبها شده است. برای حل مشکل برداشت بی رویه آب از چاه‌های کشاورزی باید به سمت نصب کنتورهای هوشمند روی آنها برویم.

معاون عمرانی استانداری کرمانشاه در ادامه با بیان اینکه در برنامه هفتم توسعه سیاست‌های خوبی در حوزه آب تدوین شده، عنوان کرد: مدیریت پساب‌ها و استفاده از آنها در صنایع یکی از این سیاست‌هاست که می‌تواند در حوزه صرفه جویی در مصرف آب در صنایع بسیار تاثیرگذار باشد.

در حال تکمیل...