کنگره بین‌المللی حشره‌شناسی با حضور جمعی از مسئولان، محققان، اساتید دانشگاه و دانشجویان داخلی و خارجی به میزبانی دانشگاه رازی برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه رازی، چهارمین کنگره بین‌المللی حشره‌شناسی ایران، ۲۷ شهریورماه ۱۴۰۲ با حضور رئیس سازمان حفظ نباتات کشور و جمعی از محققان، اساتید دانشگاه و دانشجویان داخلی و خارجی به میزبانی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی برگزار

در مراسم افتتاحیه این کنگره، دکتر محمدنبی احمدی رئیس دانشگاه رازی در پیامی ویدیویی، حضور همه میهمانان را خیرمقدم گفت و اظهار داشت: عرض سلام و خوشامد خدمت همه حضار فرهیخته در چهارمین کنگره بین‌المللی حشره‌شناسی در دانشگاه رازی دارم و از میهمانانی که رنج سفر را تحمل نموده و در این کنگره بین‌المللی شرکت کرده‌اند، تشکر می‌کنم.

وی در ادامه افزود: سه نیاز اولیه بشر یعنی خوراک، پوشاک و مسکن به صورت مستقیم و غیرمستقیم مرتبط با بخش کشاورزی است. برخورداری از امنیت غذایی یا سلامت غذایی از موضوعات بسیار حائز اهمیت و مرتبط با کشاورزی است و به تبع آن، تضمین این سلامت و امنیت، در گرو گیاه‌پزشکی و علم حشره‌شناسی است.

دکتر احمدی با بیان اینکه استفاده بی‌رویه از سموم، آب و خاک را در معرض خطر قرار می‌دهد؛ افزود: اگر علم حشره‌شناسی و علم گیاه‌پزشکی نباشد، ۳۰ تا ۴۰ درصد محصولات غذایی در معرض خطر قرار خواهد گرفت. اینجاست که علم در دنیای مدرن امروز به سمت آشنایی با طبیعت پیش می‌رود، زیرا نظام طبیعی آفرینش دقیق‌ترین، پیچیده‌ترین و سالم‌ترین نظام است.

وی اظهار کرد: استان کرمانشاه دارای اقلیم چهار فصل است و میزان بارندگی آن دو برابر میانگین بارندگی کشور است و از ۱۲ اقلیم آب و هوایی دنیا، ۶ اقلیم را در خود جای داده است، این استان محصولات گرمسیری مانند خرما و مرکبات را در منطقه قصرشیرین و همچنین محصولات سردسیری را در مناطق اورامانات، کنگاور و سنقر دارد. استان کرمانشاه قطب برخی از محصولات کشاورزی در کل کشور است و برخی محصولات کشاورزی در این استان زبانزد است. علاوه بر اینکه قطب کشاورزی است از مواهب طبیعی نیز بسیار برخوردار است و به همین خاطر حسن انتخابی صورت گرفته که این کنگره بین‌المللی در کرمانشاه و در دانشگاه رازی برگزار شود.

دکتر احمدی با اشاره به ظرفیت‌های علمی دانشگاه رازی افزود: در گروه گیاه پزشکی از وجود ۶ نفر عضو هیئت علمی فرهیخته، عالم و دانشمند برخورداریم. همچنین یکی از عزیزان با درجه استاد تمامی در این رشته بازنشسته شده است که این اساتید می‌توانند در این زمینه بسیار موثر باشند.

وی در ادامه اظهار داشت: امیدوارم برایند‌های موضوعات علمی و ارزنده‌ای که در این کنگره ارائه خواهد شد، در جهت ایفای رسالت اجتماعی دانشگاه‌های نسل سوم و چهارم بوده و این کنگره در کشور تاریخ‌ساز باشد و برگی زرین را بر افتخارات علمی کشور بیفزاید. اقامتی خوش و سفری خاطره انگیز را برای همه میهمانان این کنگره آرزو می‌کنم.

پس از پخش پیام ویدیویی رئیس دانشگاه رازی، در ادامه دکتر حسین رنجبر اقدم، رئیس سازمان حفظ نباتات کشور ضمن قدردانی از میزبانی دانشگاه، در سخنانی، اظهار داشت: در بحث ایمنی محصولات کشاورزی یکی از وظایف، حفظ سلامت محصولات است.

دکتر رنجبر اقدم با اشاره به افزایش پنج برابری تولید محصولات کشاورزی در ایران نسبت به چهار دهه پیش افزود: تنش‌های محیطی که بر روی محصولات کشاورزی رخ داده، سبب بروز تغییرات اقلیمی شده است.

وی میانگین بارش در کشور را ۲۰۰ میلیمتر عنوان کرد و گفت: با وجود این میزان بارش کم، اما سال گذشته در بحث تولید گندم به خودکفایی رسیدیم که ثمره چنین همایش‌های علمی و پژوهشی است و به لطف دانش و تولیدات دانش‌بنیان حدود ۸۰ درصد از محصولات استراتژیک کشاورزی در داخل کشور تولید شده است.

دکتر رنجبر اقدم به اهمیت نقش دانش و پژوهش در افزایش تولید و بهره‌وری در حوزه کشاورزی اشاره کرد و یادآور شد: به اذعان کارشناسان و صاحبان تخصص، اگر مسائل حوزه گیاه‌پزشکی را رعایت نکنیم، ۳۰ تا ۴۰ درصد افت محصولات کشاورزی را خواهیم داشت؛ بنابراین تحقیقات حشره‌شناسی نقش بسیار مهمی در فرآیند حفظ امنیت غذایی و افزایش ضریب سلامت و رفع دغدغه‌های کشور در این حوزه را دارد.

رئیس سازمان حفظ نباتات کشور اظهار داشت: اگرچه اقدامات خوبی برای استفاده از دانش در مسیر تولید محصولات کشاورزی صورت گرفته است، اما هنوز با استاندارد‌ها فاصله زیادی داریم.

وی استفاده از آفت‌کش‌های شیمیایی را از دغدغه‌های اصلی بخش کشاورزی دانست و افزود: این در حالیست که قادر به تولید برخی از محصولات کشاورزی بدون استفاده از یک سی‌سی سم هستیم که نمونه موفقی از این موضوع را در شالیزار‌های آمل و یا ۷۰ هزار هکتار از مزارع نیشکر خوزستان تجربه کردیم، ولی به دلیل نداشتن شیوه‌های علمی در برخی موارد این ظرفیت را از دست می‌دهیم. یکی از دلایل خلاء در این بخش، فاصله بین وزارت جهاد کشاورزی و وزارت علوم و فاصله بین پژوهش‌ها و تحقیقات با نیاز واقعی بخش کشاورزی است.

دکتر رنجبر اقدم استحاله در بخش آموزش و پژوهش کشاورزی کشور را ضروری دانست و تأکید کرد: اگرچه دستاورد‌های علمی قابل توجهی حتی در ابعاد بین‌المللی در زمینه کشاورزی داریم، اما برای برخی سوالات حوزه گیاه پزشکی و آفات جوابی نداریم و بیولوژی برخی آفاتی که ۳۰ سال است در کشور جولان می‌دهد را نمی‌شناسیم.

رئیس سازمان حفظ نباتات کشور انسجام تحقیقات و پرهیز از پژوهش‌های جسته و گریخته و نوآوری در تحقیقات را برای کمک به بخش کشاورزی ضروری دانست و افزود: حاصل این فعالیت‌ها باید منجر به فاصله گرفتن از مصرف آفت‌کش‌های شیمیایی و استفاده از روش‌های مدیریت تلفیقی آفات شود و بتواند مشکلات کشاورزان را حل کند.

دکتر رنجبر اقدم استفاده بی‌رویه از آفت‌کش‌های شیمیایی در کشور را یک دغدغه مهم یاد کرد و افزود: سالانه حدود ۳۵ هزار تن آفت‌کش شیمیایی در کشور مصرف می‌شود که در بسیاری از موارد مصرف آن به دلیل ناآگاهی، با هدف پیشگیری، از سر عادت و تجربه و یا تحت فشار شرکت‌های تولید و فروش سم است. باید توجه داشت که سم‌فروشی مغازه سوپرمارکت نیست که هرکسی با هر دانشی آن را تاسیس کند، متاسفانه اسم این مغازه‌ها تطهیر و به "داروخانه گیاه‌پزشکی" تغییر یافته، در حالیکه استفاده از سم ملاحظات و احتیاط بسیار زیادی ندارد.

دکتر رنجبر اقدم فعالیت بیش از ۲۴۰ شرکت در زمینه سموم و واردات آن‌ها در کشور را نگران کننده دانست که شاید در عمل واقعاً به همه آن‌ها نیاز نباشد.

وی تأکید کرد: سازمان حفظ نباتات کشور از برنامه‌های پژوهشی و آموزشی در راستای رفع دغدغه و نگرانی بخش کشاورزی حمایت ویژه خواهد کرد.

در ادامه دکتر شهرام شاهرخی خانقاه معاون موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور در سخنانی، اظهار داشت: موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی ۶ محور اصلی را با هدف تامین سلامت و امنیت غذایی مردم دنبال می‌کند که شامل: حفظ و ارتقاء سلامت محصولات کشاورزی به ویژه از نظر باقیمانده سموم، بهینه‌سازی کاربرد آفت‌کش‌ها، مدیریت تلفیقی آفات، تنوع زیستی حوزه گیاه‌پزشکی، توسعه کنترل بیولوژیک آفات و تغییر اقلیم و تاثیر آن بر مقابله با آفات است.

وی بیان کرد: تغییرات اقلیمی به ویژه افزایش دما تاثیر جدی بر جمعیت، فعالیت آفت‌ها و تاثیر آفت‌کش بر مقابله با آن‌ها داشته و از سویی سبب تضعیف گیاهان، کاهش رقابت آن‌ها با علف‌های هرز و... شده است.

دکتر شاهرخی افزود: امیدوارم بتوانیم در دانشگاه‌ها با پژوهش‌های اثربخش مشکلات آفت‌ها را رفع کنیم.

در ادامه دکتر ابراهیم نوریان سرور سرپرست پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی ضمن خیرمقدم به حضار در سخنانی، با اشاره به چالش بزرگ علمی در بخش کشاورزی، اظهار داشت: در شرایطی بخش کشاورزی ما دارای مشکلات متعددی است، اما پژوهش‌های مرتبط با کشاورزی مسیر دیگری را طی می‌کند.

وی تصریح کرد: یکی از دلایل اصلی که باعث شده پژوهش‌ها برای رفع مشکلات کشاورزی کاربردی نباشد، شرط داشتن مقالات ISI برای ارتقاء اساتید دانشگاه است، این امر باعث می‌شود اساتید دانشگاه پژوهش‌های خود را با استاندارد‌های بین‌المللی انجام دهند، در حالیکه مشکلات بخش کشاورزی متفاوت است و در واقع پژوهش‌ها متناسب با نیاز کشاورزی استان صورت نمی‌گیرد. برای حل این معضل باید شاخص‌های ارتقاء اساتید تا حدودی تغییر کند.

دکتر نوریان سرور با اشاره به وجود ۹ گروه علمی و ۹۰ عضو هیئت علمی در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی افزود: این پردیس ظرفیت خوبی برای کمک به حل مشکلات بخش کشاورزی در استان به شمار می‌رود.

اهدای جوایز به پایان‌نامه‌ها و کتب برتر حشره‌شناسی از دیگر برنامه‌های این مراسم بود.

شایان ذکر است؛ کنگره بین‌المللی حشره‌شناسی ایران از ۲۷ لغایت ۲۹ شهریور در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی برگزار شد.