علل گرایش دانش‌آموزان به رشته تجربی بررسی شد - پرتال اصلی دانشگاه رازی
نشست هم‌اندیشی هسته علمی انجمن‌های مسئله‌محور با عنوان علل گرایش دانش‌آموزان پایه دهم به انتخاب رشته تجربی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه، نشست هم‌اندیشی هسته علمی انجمن‌های مسئله‌محور با عنوان "علل گرایش دانش‌آموزان پایه دهم به انتخاب »رشته تجربی«، پیامدها و رسالت آموزش عالی در بهبود روند موجود"، 28 تیر ماه 1400، با حضور مسئولین آموزش و پرورش، دانشگاه‌های رازی و علوم پزشکی توسط باشگاه دانشجویان دانشگاه رازی برگزار شد.
در این نشست، مهندس بلادی‌نژاد مسئول باشگاه دانشجویان دانشگاه رازی به بیان دستورکار جلسه و اهمیت آگاهی از دیدگاه دانشگاه رازی به عنوان نماینده وزارت علوم، دانشگاه علوم پزشکی و آموزش و پرورش که هر یک به نوعی با این موضوع مرتبط هستند، پرداخت.
بیکاری فارغ‌التحصیلان از دلایل گرایش بالا به رشته تجربی
دکتر محسن گلمحمدیان عضو هیئت علمی گروه مشاوره دانشگاه رازی و سرپرست هسته علمی، بیکاری، مشکلات و ناهنجاری‌های اجتماعی استان را از دلایل گرایش بالا به رشته تجربی و نابرابری در نظام پرداخت و عدم خودآگاهی لازم شغلی را از مهم‌ترین دلایل بروز این پدیده بر شمرد و افزود: تفاوت بیش از حد حقوق و مزایا در رشته‌های علوم پزشکی نسبت به سایر مشاغل موجب ترغیب دانش‌آموزان به این رشته شده است.
ایشان بیان کرد: در حال حاضر شاهد انتخاب رشته کاملا هیجانی، احساسی و مبتنی بر مسائل مالی دانش‌آموزان هستیم، از این رو، خودآگاهی شغلی به عنوان یکی از مهم‌ترین مهارت‌های فردی قابل آموزش از همان دوره‌های ابتدایی تحصیلی در مدارس می‌تواند به خروج از این بحران، افزایش خویشتن‌پنداری حرفه‌ای و بهبود مسیر شغلی دانش‌آموزان تأثیر به سزایی داشته باشد.
بالاترین میزان افسردگی و انصراف از تحصیل در بین رزیدنت‌ها
در ادامه دکتر رضا خدارحمی معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی ضمن تأیید تفاوت در نظام پرداختی به بالا بودن درآمد مشاغل پزشکی با توجه به شرایط کاری سخت و طاقت‌فرسا تأکید داشت: بالاترین میزان افسردگی و انصراف از تحصیل به دلیل فشار کاری بالا در میان رزیدنت‌ها دیده می‌شود. اما ریشه اصلی افزایش گرایش به رشته تجربی نه در تفاوت حقوق بلکه در اوضاع نابسامان اقتصادی جامعه که افراد را برای کسب درآمد بیشتر به این سمت سوق می‌دهد، است. دانش‌آموزان عموماً رشته‌هایی با درآمد و منزلت اجتماعی بالاتر را به عنوان معیاری برای انتخاب رشته تحصیلی خود مورد توجه قرار می‌دهند.
ایشان ضمن اشاره به ایجاد بار مالی بسیار زیاد طرح تحول نظام سلامت برای دولت، این طرح را به عنوان عاملی موثر در بروز پدیده افزایش گرایش به رشته تجربی دانست و افزود: در یک برهه زمانی جذب و استخدام افراد با تخصص‌های مختلف از جمله پزشکی، دندانپزشکی، پرستاری و پیراپزشکی موجب ایجاد اطمینان شغلی برای فارغ التحصیلان این رشته‌ها شد و همین امر را در تشدید بحران گرایش به رشته تجربی موثر دانست.
عقب‌نشینی اختیاری یا اجباری مبحث آموزش
در ادامه دکتر مرادی معاون آموزش متوسطه استان کرمانشاه ضمن ارائه آماری از وضعیت موجود رشته‌های تحصیلی در استان و به ویژه نواحی سه‌گانه آموزش و پرورش استان گفت: گرایش به رشته ریاضی کمتر از 10 درصد است.
ایشان بیان داشت: در حال حاضر شاهد عقب‌نشینی اختیاری یا اجباری آموزش در نظام آموزشی (مدارس و دانشگاه) هستیم و تا زمانی که نظام مالی به جای علم و آموزش، پشتوانه نظام اجرایی است نباید انتظار بهبود اینگونه مسائل را داشت. ما بیم آن را داریم که در آینده علاقه‌ای به ادامه تحصیل در میان دانش‌آموزان نباشد چراکه فرهنگ جامعه در حال تغییر است و دانش‌آموزان ترجیح می‌دهند مستقیماً وارد بازارکار شود.
نباید دچار خودسانسوری شد
در ادامه دکتر عباس مهروان معاون پژوهشی و اجرایی دانشکده فنی دانشگاه رازی بیان کرد: برای رفع این بحران نباید دچار خودسانسوری شد و واقعیت این است که زیرساخت آموزشی ما مشکل دارد و باید برای رفع آن، مبنای برنامه توسعه مانند کشورهای توسعه‌یافته بر اساس یک جامعه هدفمند تعریف شود.
ایشان رکود بخش صنعت را از مهم‌ترین عوامل موثر در گرایش دانش‌آموزان به رشته تجربی دانست و لزوم ایجاد نظام آموزشی دانش‌آموزمحور، تغییر دیدگاه مدیریتی و توجه به نقش اجتماعات در تصمیم‌گیری و آگاه‌سازی اقشار مختلف جامعه را از جمله راهکارهای برون رفت از این برشمرد.
سیستم اجبار در انتخاب رشته اثر دائمی ندارد
در ادامه دکتر غلامرضا سالمیان معاون آموزشی دانشگاه رازی اظهار داشت: افزایش گرایش به رشته تجربی یک معضل فرهنگی است و باید به این نکته توجه داشت که رویکرد هدایت تحصیلی اجباری اگرچه ممکن است در چند سال منجر به ایجاد توازن نسبی گردد اما اثر آن دائمی نبوده و به محض لغو اجبار به احتمال زیاد حدود 70درصد دانش‌آموزان همچنان رشته تجربی را انتخاب خواهند کرد. بنابراین از طریق فرهنگ‌سازی و تغییر نگرش می‌توان شاهد اثرات بلندمدت و بنیادی‌تر بود.
ایشان عدم برخورداری از ظرفیت‌های فکری مناسب در رشته‌های فنی و انسانی در آینده، آسیب به سطح اخلاق در جامعه و سرخوردگی دانش‌آموزان تجربی را از مهم‌ترین پیامدهای این پدیده دانست و گفت: راهکارها نباید دستوری باشد چراکه این مسئله یک موضوع اجتماعی و فرهنگی و اصلاح ساختارهای اقتصادی و معیشتی است و تا زمانیکه این مسائل اصلاح نشوند همه راهکارها فقط به شکل مقطعی تاثیر دارد.
به جای نگرانی از درآمد بالای پزشکان باید نگران این بود که چرا دیگر مشاغل این سطح از درآمد را ندارند؟
در ادامه دکتر کامبیز ورمیرا مدیر توسعه فناوری سلامت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه اظهار داشت: به جای نگرانی از درآمد بالای پزشکان باید نگران این بود که چرا دیگر مشاغل این سطح از درآمد را ندارند و مسئله ناشی از وجود یک سیستم اقتصادی بیمار است؛ اقتصادی که بر مبنای پرداخت حقوق است.
ایشان افزود: بسیاری از سازمان‌ها فقط نقش سازمانی را ایفا می‌کنند و کارکرد سازمانی نداشته و شاهد تعریف و ایجاد رشته‌های دانشگاهی ناکارآمد بدون توجه به نیاز جامعه هستیم. در حالیکه تأسیس یک سازمان یا ایجاد یک رشته دانشگاهی باید به دنبال احساس نیازی که ایجاد می‌شود، صورت گیرد.
تشکیل کارگروه بررسی گرایش به رشته تجربی در استان
در ادامه دکتر محمد راستی‌ویس مدیر پشتیبانی فرهنگی و اجتماعی دانشگاه به جمع‌بندی مطالب مطرح شده پرداخت و افزود: تشکیل کارگروه بررسی گرایش به رشته تجربی در استان، اختصاص یک روز مشخص به عنوان روز دانش‌آموز در دانشگاه رازی به منظور معرفی دانشگاه رازی به دانش‌آموزان از طریق بازدیدهای منظم و آشنایی با رشته‌های مختلف به عنوان یکی از مهم‌ترین رسالت‌های دانشگاه در این زمینه، ساخت مستند از افراد موفق رشته‌های مختلف و نمایش آن برای دانش‌آموزان از جمله راهکارهای مفید در جهت استعدادیابی و انتخاب رشته کارآمد و صحیح است.
در پایان مقرر گردید؛ به منظور افزایش همکاری‌ها در راستای بهبود روند موجود در افزایش گرایش به رشته تجربی، تفاهم‌نامه‌ای فی ما بین دانشگاه رازی، دانشگاه علوم پزشکی و اداره کل آموزش و پرورش استان منعقد گردد.
