نشست علمی فرهنگی «دانش و عادات دانشوری» ویژه اعضای هیات علمی دانشگاه، ۱۱ آذر ماه ۱۳۹۸ با سخنرانی حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر سید حسن اسلامی اردکانی در سالن اجتماعات شهید دکتر شهریاری دانشکده علوم برگزار شد.

دکتر اسلامی اردکانی در این نشست پیرامون موضوع دانش و تعلیم و تربیت به ایراد سخن پرداخت و اظهار داشت: همه ما کار دانشگاهی انجام می‌دهیم و سرشت و پیشه ما دانش‌ورزی است و با دانش سر و کار داریم و نیازمند برخی پرسش‌ها در این زمینه هستیم که دانش چیست؟ چرا و چه کسانی باید مشمول تعلیم و تربیت شوند؟ اهداف تعلیم و تربیت چیست؟ چرا باید دانش تعلیم داده شود؟ از چه شیوه‌هایی برای تعلیم و تربیت می‌توان بهره گرفت؟ هنگامی که اینگونه به مساله توجه کنیم و از سطح درس‌های تخصصی خود فراتر برویم وارد عرصه تازه‌ای به نام فلسفه تعلیم و تربیت می‌شویم که زیرمجموعه فلسفه است.

ایشان بیان کرد: در فلسفه تعلیم و تربیت ما چند پرسش بنیادین داریم که شامل این موضوعات است: چرا ما به تعلیم و تربیت نیاز داریم؟ اهداف تعلیم و تربیت چیست؟ چگونه باید تعلیم و تربیت انجام شود و مقدم بر آن دانش چیست و چه چیزی را باید آموزش بدهیم؟

دکتر اسلامی اردکانی با تبیین موضوع «دانش» افزود: ریچارد پیترز یکی از فیلسوفان عرصه تعلیم و تربیت است که چند ویژگی برای دانش بر می‌شمارد و معتقد است که هریک از شما هم باید دارای این ویژگی‌ها باشید و آن را به دانشجویان خود منتقل کنید.

ایشان وجود انسجام و ارتباط بین مفاهیم، یافته‌ها و دانسته‌ها و تاثیرگذاری دانش بر محیط را از ویژگی‌های دانش از دیدگاه ریچارد پیترز برشمرد و افزود: دانش مجموعه‌ای منسجم و مرتبط از اطلاعاتی است که با مفاهیم نظری در هم تنیده باشد، دانش با اطلاعات متفرق و دانسته‌های عمومی تفاوت دارد، آشکارترین ویژگی دانش برخورداری از ساختار مفهومی است.

دکتر اسلامی اردکانی بیان کرد: دانش پدیده راکدی نیست که اگر وارد ذهن ما شود تاثیری بر محیط پیرامون خود نگذارد بلکه علم آن است که  انسان را دگرگون کند. در هر رشته‌ای اگر آنچه که وارد وجود ما شود و ما را دگرگون نکند علم و دانش به حساب نمی‌آید.

این پژوهشگر دینی اظهار داشت: دانش به آدمی چشم‌انداز می‌دهد، بسیاری از افراد آنقدر غرق در رشته تخصصی خود می‌شوند که نمی‌توانند تصویر کلانی از کاری که انجام می‌دهند بدست بیاورند، دانش آن است که ما بتوانیم در عین توجه به جزئیات چشم‌انداز داشته باشیم. زمانی به چشم‌انداز دست پیدا می‌کنیم که از سطح عادی و روزمره بالاتر برویم و از منظری فراتر به قضیه نگاه کنیم.

دکتر اسلامی اردکانی دانش را مجموعه‌ای از عادات و منش‌ها دانست و افزود: یکی از مشکلات تخصصی شدن بیش از حد رشته‌ها در قرن ۱۹ و نیمه اول قرن بیستم این است که به جای اینکه آن تخصص به متخصصان و عالمان کمک کند که چشم‌انداز پیدا کنند، مانع این مهم شد.

شایان ذکر است، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر اسلامی اردکانی، پژوهشگر دین و اخلاق، دانشیار گروه دین‌شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب و سردبیر فصلنامه نقد کتاب اخلاق، علوم تربیتی و روان‌شناسی است. ایشان که دوره دکترای کلام (گرایش فلسفه دین) را در دانشگاه قم گذرانده، کتاب‌هایی مانند «اخلاق و آیین نقد کتاب»، «انتقاد و انتقادپذیری»، «دولت دینی و حق انتقاد»، «محمد: پیامبر رحمت(ص)» و «رویای خلوص: بازخوانی مکتب تفکیک» را به رشته تحریر درآورده است.